Partijleider en lijsttrekker Rob Jetten van D66.
Foto: ANP / Jeroen Jumelet
D66 wil een rookverbod op terrassen, meedoen aan een nieuw kabinet – bij voorkeur met CDA en GroenLinks-PvdA, lijkt het – en zorgen voor hechtere gemeenschappen. Dat werd duidelijk tijdens het drukbezochte partijcongres in Den Bosch.
In de peilingen staat D66 op elf tot veertien zetels, een lichte groei ten opzichte van de negen Tweede Kamerzetels die de partij nu heeft.
Partij wil rookverbod op terrassen en in auto’s
D66 wil dat roken verboden wordt op terrassen en in auto’s waar kinderen in zitten. Een meerderheid van D66-leden stemde voor voorstellen om deze plannen toe te voegen aan het partijprogramma.
Het partijbestuur was tegen de aanpassingen. „We pleiten niet per definitie voor roken in de auto”, zei politiek secretaris Jieskje Hollander. „Maar met een rookverbod voor in de auto treden we te veel in de persoonlijke levenssfeer. Ook een algeheel rookverbod voor terrassen vinden we te ver gaan. Dat laten we graag aan de vrijheid van de horeca-ondernemer zelf.”
„Ik heb astma”, wierp een D66-lid tegen. „Als ik op een terras ga zitten en ik merk dat iemand zit te roken, moet ik verplaatsen zodat ik het niet inadem, of ik zit een halfuur te kuchen. Waarom moet ik lijden onder iemand anders’ genot?”
Ook moet de minimumleeftijd waarop jongeren tabak kunnen kopen worden verhoogd van 18 naar 21 jaar. En voor wie na 2010 is geboren, zou tabak en nicotine stapsgewijs onbereikbaar moeten worden. Dat wil de partij doen door de minimumleeftijd voor de aankoop jaarlijks te verhogen. Ook het CDA wil op termijn roken verbieden.
Kritiek op partijen die met PVV regeren
D66-leider Rob Jetten hield tijdens het congres een toespraak, waarin hij felle kritiek uitte op de partijen die met PVV in een coalitie stapten.„Ze dachten dat ze de populisten konden temmen, door met hen samen te werken. Hun eigen kiezers rekenen hen er nu genadeloos op af, terwijl extreemrechts zich juist gesterkt voelt.”
Ook zei hij in de toespraak dat „anti-democraten” de Europese Unie van binnenuit willen ondermijnen. „De anti-democraten zijn volhardend. Ze hebben zich zelfs over hun allergie voor Europese samenwerking heen gezet. Omdat ze de Europese Unie van binnenuit willen ondermijnen, om zo het nationalisme in heel Europa te verspreiden.”
Jetten geeft complimenten aan links
Tegelijkertijd deelde Jetten complimenten uit aan GroenLinks-PvdA en CDA. Hij noemde het een opsteker dat GroenLinks-PvdA-leider Timmermans meer wil investeren in defensie en dat CDA’er Henri Bontenbal de hypotheekrenteaftrek wil afbouwen.
D66 wil na de verkiezingen weer meeregeren. „We kunnen het bijna ruiken: de overwinning op 29 oktober”, aldus Jetten. Hij bedoelde niet per se dat zijn partij de grootste gaat worden, lichtte hij achteraf toe tegenover het ANP. „Een overwinning is ook fors groeien ten opzichte van je huidige zetelaantal.”
Partij vindt ‘Nederland te individualistisch geworden’
Nederland is op sommige vlakken te individualistisch geworden, vindt Jetten. „Dat zie je natuurlijk aan de bubbels waar we online in zitten, hoe moeilijk het is om soms nog nieuwe mensen te ontmoeten. En dat is zonde, maar dat kunnen we denk ik ook weer kantelen.”
D66 is van oudsher een partij die opkomt voor individuele vrijheden, terwijl socialistische of christelijke partijen eerder bekendstaan om pleidooien voor gemeenschapszin. In een toespraak begon Jetten over mienskip, noaberschap en omkijken naar elkaar. „Wij zijn een partij die enorm staat voor die individuele vrijheid en voor zelfbeschikking, en dat doen we nog steeds”, zei Jetten na zijn toespraak tegen het ANP. „Maar ik denk dat veel mensen de afgelopen jaren, zeker na de coronatijd, ook een beetje gemeenschapszin zijn kwijtgeraakt.”
Gevraagd naar plannen die voor hechtere gemeenschappen kunnen zorgen, wees Jetten op de nieuwe woningen die de komende jaren worden gebouwd. „Dat je in die nieuwe wijken, steden en dorpen meteen nadenkt over: hoe ontmoeten mensen elkaar? Hoe wonen we door elkaar? Hoe creëer je scholen waar kinderen uit alle klassen samen naar school gaan en nieuwe vriendschappen opdoen?” Alleen zelfbeschikking is niet genoeg, heeft D66 de afgelopen jaren volgens Jetten vastgesteld. „Ook dat bevrijde individu heeft behoefte om het samen met anderen te doen.”
Foutje gezien? Mail ons. Wij zijn je dankbaar.
