Een huisdier brengt een grote verantwoordelijkheid met zich mee, maar toch worden honden en katten nog vaak verwaarloosd. Bij dierenverwaarlozing krijgt een dier niet de zorg en aandacht die het nodig heeft, waardoor het lijdt. Dat kan gaan om te weinig voer of water, gebrek aan medische zorg, een onveilige leefomgeving of te weinig sociale aandacht. Het is een vorm van dierenmishandeling en bovendien strafbaar.
De Landelijke Inspectiedienst Dierenwelzijn (LID) ziet het aantal meldingen hierover zelfs toenemen. Vaak gaat het om baasjes met psychische of sociale problemen, wat geregeld tot zorgelijke situaties leidt.
Verwaarloosde huisdieren
Miriam Bosman van de dierenambulance slaat alarm over deze toename: „Ik ben wel wat gewend, maar ik werd zelf misselijk van een aantal recente beelden.” In korte tijd stuitte de dierenambulance De Ronde Venen, Stichtse Vecht en Amstelland op vier verwaarloosde honden en andere dieren, vertelt ze tegen het AD.
Eén van de honden overleed, vermoedelijk na ernstig lijden. Volgens Bosman kan de combinatie van psychische problemen, geldzorgen en het houden van huisdieren funest uitpakken voor honden en katten. Zo trof ze onlangs een hond aan die volledig onder de huidwonden zat.
Ook zijn er eerder deze maand bij een dierenarts in Friesland zestien honden, acht katten en een konijn in beslag genomen die verwaarloosd werden. Dat meldt de Landelijke Inspectiedienst Dierenwelzijn (LID). Ook zijn het karkas van een kat, verschillende botten en konijnenschedels gevonden.
Steeds vaker gaat het bij huisdieren mis
Steeds vaker treffen de medewerkers van de dierenambulance zwaar verwaarloosde dieren aan. „Wij luiden de noodklok. In twee weken tijd hadden we vier verschillende casussen van honden en katten in erbarmelijke omstandigheden”, vertelt Bosman.
„We gaan in Nederland hard achteruit, en dat merken ook de huisdieren”, zegt ze. Mensen in geestelijke nood moeten vaak weken wachten voordat ze hulp krijgen. „In de tussentijd worden er volop oxazepammetjes (kalmeringsmiddelen) voorgeschreven om het gat te overbruggen”, vertelt Bosman.
„We zijn onlangs anderhalve dag bezig geweest om een oplossing te zoeken voor een dier. Er zijn situaties waarin verwacht wordt dat wij een leidende rol hebben.” Dat hoort eigenlijk niet, volgens Bosman. „Wij zijn gewoon de dierenambulance. We horen hier in principe helemaal niet voor gebeld te worden.”
Wat zijn de oorzaken?
Veel baasjes hebben volgens de dierenambulance-medewerker te weinig geld om hun huisdier medische zorg te bieden. „En als ze om hulp vragen, worden ze vaak weggestuurd.” Volgens haar is het allang geen kwestie meer van incidenten: „Het is dagelijkse kost, en wij moeten alle zeilen bijzetten.”
Jelko de Ruijter, woordvoerder van de LID, herkent de forse toename van psychische en sociale problematiek, waarbij huisdieren zijn betrokken. „Eens in de twee weken komen we in een vervuild huis waar je tot in de enkels in de ontlasting en urine staat. Mensen zijn de zorg voor zichzelf dan helemaal uit het oog verloren, laat staan de zorg voor hun huisdier.”
Volgens De Ruijter komt de LID vaak als laatste instantie in de woning. „Dan is de situatie al helemaal uit de hand gelopen. We zouden graag eerder op de hoogte zijn.”
Wat te doen bij verwaarlozing?
Linda Colijn van dierenopvang De Wissel in Leeuwarden benadrukt bij Omroep Friesland dat het alleen weghalen van dieren uit slechte situaties niet genoeg is, vooral bij mensen die dieren verzamelen. Volgens haar is een bewustwordingscampagne nodig. „Mensen moeten geholpen worden om hun eigen problemen te erkennen. Dieren onder dwang weghalen werkt niet; mensen halen dan gewoon nieuwe dieren in huis en het probleem begint opnieuw.”
Colijn maakt ook een belangrijk onderscheid tussen verwaarlozing en mishandeling. „Mishandeling, zoals pijn doen, verwonden of het doden van dieren, is een bewuste daad. Verwaarlozing daarentegen is vaak onbewust: het dier krijgt niet de juiste zorg. Het gaat erom het dier te geven wat het gemist heeft, dan komt het meestal weer goed.”
Situaties melden
Ben je getuige van dierenmishandeling of denk je dat een dier verwaarloosd wordt? Heb je vragen of wil je overleggen over een dier dat mogelijk hulp nodig heeft? Dan kun je het landelijke meldpunt 144 bellen, zo meldt de Dierenbescherming. Je kunt ook anoniem een melding maken via Meld Misdaad Anoniem.
Maar ook op platforms zoals YouTube, TikTok en Instagram circuleren miljoenen dierenfilmpjes. Hoewel veel onschuldig zijn, bestaan er ook gruwelijke beelden van dierenmishandeling en nep-reddingsvideo’s, waarbij dieren opzettelijk in gevaar worden gebracht om gefilmd ‘gered’ te worden en zo geld en donaties te genereren. Ook dat kan dierenmishandeling of verwaarlozing zijn.
Herken nep-reddingen door te letten op:
- Dieren die vóór de ‘aanval’ al gewond of gestrest zijn.
- Onlogische omgevingen of onverwachte diersoorten bij elkaar.
- Ontbrekende uitleg over de situatie.
- Frequent terugkerende ‘toevallige’ reddingen door dezelfde maker.
- Slechte nazorg voor de dieren.
- Herhaling van dezelfde dieren of locaties in video’s.
Rechters klaar met dat uitspraken worden weggezet als ‘maar een mening’: overdreven?
Ontgroening Amsterdamse studenten stopgezet door gevaar van wolf
Foutje gezien? Mail ons. Wij zijn je dankbaar.
