De tandarts: het is misschien niet ieders favoriete afspraak, maar wel een belangrijke. Toch gaan veel mensen minder vaak dan eigenlijk nodig is. Of het nu komt door tijdgebrek, angst of de kosten: het uitstellen van een tandartsbezoek gebeurt vaker dan je denkt. Maar hoe weet je eigenlijk wanneer het écht tijd is om te gaan?
De tandarts kan vroegtijdig signaleren of je je tanden niet goed poetst of als er beginnende gaatjes ontstaan. Als zulke problemen op tijd worden ontdekt, zijn ze eenvoudig te behandelen. Maar stel je een bezoek te lang uit, dan kunnen de gaatjes verergeren, zenuwpijn veroorzaken of zelfs leiden tot een meer ingrijpende en duurdere behandeling. Daarom is het verstandig om goed in de gaten te houden wanneer het tijd is voor controle.
Waarom is de tandarts belangrijk?
Naar de tandarts gaan is belangrijk voor je gezondheid. Onderzoek toont een sterk verband aan tussen mondziekten en aandoeningen elders in het lichaam. „Regelmatig naar de tandarts gaan is cruciaal voor het vroegtijdig opsporen van problemen met de mondgezondheid, voordat deze verergeren of zich verspreiden naar andere delen van het lichaam”, zegt Dr. Kemia Zeinali. „Ongediagnosticeerde gaatjes, tandbederf en tandvleesziekten kunnen bijvoorbeeld leiden tot ernstige gezondheidsproblemen.”
„Tandartsen voeren ook screenings uit op mondkanker bij mensen met risicofactoren of symptomen, wat cruciaal is om deze vormen van kanker in een vroeg stadium op te sporen”, zegt Dr. Prabha Krishnan. „Een goede mondgezondheid is de toegangspoort tot een goede algehele gezondheid.”
Hoe vaak moet je naar de tandarts?
Hoe vaak je naar de tandarts moet gaan, staat niet vast. De American Dental Association (ADA) adviseerde eerder om elke zes maanden een tandartsbezoek te plannen, wat ook in Nederland door veel experts wordt aangeraden. Inmiddels benadrukt de ADA dat de frequentie van controles beter kan worden afgestemd op de mondgezondheid van de patiënt. Factoren zoals leeftijd, algehele gezondheid en bestaande mondproblemen spelen hierbij een rol.
„Sommige mensen hebben genoeg aan elke zes maanden een controle, terwijl anderen met een verhoogd risico op tandheelkundige aandoeningen of chronische ziektes vaker moeten komen”, legt Dr. Natasha M. Flake uit, voorzitter van de American Association of Endodontists. Deskundigen zijn het erover eens dat de meeste volwassenen baat hebben bij minstens twee tandartsbezoeken per jaar, voor preventieve zorg en het vroegtijdig opsporen van problemen zoals gaatjes en tandvleesontstekingen.
Wie moet vaker?
Oudere volwassenen hebben meestal het meeste baat bij meer regelmatige tandartsbezoeken, omdat het risico op tandvleesproblemen toeneemt als je ouder wordt. „Verschillende factoren spelen hierbij een rol, zoals veranderingen in de mondgezondheid en een afname van de speekselproductie”, zegt Dr. Kemia Zeinali.
Regelmatige controles helpen de tandarts om je tandvlees goed in de gaten te houden. Als je eerder tandvleesproblemen hebt gehad of veel tandheelkundig werk hebt laten doen, kan de tandarts aanraden om elke drie tot zes maanden te komen.
Niet naar de tandarts gaan
De redenen waarom veel mensen de tandarts mijden, zijn verschillend. Angst voor extra kosten, of het gevoel dat ze toch niet serieus genomen worden, speelt mee. Zo zegt 15 procent van de mensen in de laagste inkomensgroep dat ze minder kans hebben op goede zorg. Bij de hoogste inkomens is dat slechts 3 procent.
Maar bijna één op de tien Nederlanders is al twee jaar of langer niet naar de tandarts geweest, vooral door de kosten, maar zelfs een kwart van de Nederlanders ie bang voor de tandarts, zo’n 12 procent van de bevolking moet zelfs als zeer tot extreem angstig worden beschouwd.
Toch kan deze angst, genaamd ‘dentofobie’, met tips worden verholpen. Bespreek je angst bijvoorbeeld met de tandarts, zodat die rekening kan houden met jouw wensen, bijvoorbeeld door uitleg te geven of pauzes in te lassen. Muziek luisteren, iemand meenemen, ontspanningsoefeningen doen of vragen om verdoving kunnen ook helpen. Schaam je niet: tandartsen zijn veel gewend en willen je juist helpen. En dankzij moderne technieken zijn behandelingen meestal pijnloos. Als de angst zo groot is, bestaat er zelfs een ‘angsttandarts’.
Verschillende meningen over de tandarts
Op NPO 1 gaf bijvoorbeeld journalist Liesbeth Kesseler haar mening over waarom sommige mensen dat bezoekje aan de tandarts toch vervelend vinden, wat bij de huisarts minder vaak zo is. „Op een of andere manier slagen tandartsen, in mijn geval ook mondhygiënisten, er altijd toch in om je een beetje het gevoel te geven alsof je iets verkeerds hebt gedaan. ‘Zo van ‘ja mevrouw, u moet wel een beetje meer dit, en een beetje meer dát.” Ook heeft ze twijfels over de noodzaak behandelingen die haar worden aangeraden en is vaak verrast door de rekening.
Ondanks dat mondzorg voor kinderen gratis is, zegt hoogleraar Algemene Tandheelkunde Albert Feilzer dat sommige ouders bang zijn om met de kinderen naar de tandarts te gaan. „Als de tandarts die ouders namelijk tijdens zo’n consult óók vraagt om in de tandartsstoel te gaan zitten leidt dat al tot angst voor de rekening. Toch is de Nederlandse mondzorg in de westerse landen een van de goedkoopste.”
Hoogleraar waarschuwt hoe overvloed aan suiker ons ziek maakt: ‘Suiker had evolutionair gezien functie voor de mens’
Veroorzaakt zonnebrandcrème huidkanker? Metro vroeg het aan een expert
Foutje gezien? Mail ons. Wij zijn je dankbaar.
