Een grote stap in het onderzoek naar een van de beruchtste deepfake-websites ter wereld. Het Openbaar Ministerie (OM) heeft een 73-jarige man uit Noord-Holland in het vizier.
Hij zou video’s hebben gemaakt voor MrDeepFakes, een platform dat honderden seksueel gemanipuleerde en expliciete video’s van bekende Nederlanders verspreidde. Ondertussen raakt de vermoedelijke oprichter, een apotheker uit Canada, zijn baan kwijt.
Wat is een deepfake en waarom is het strafbaar?
Een deepfake is een video of foto die met kunstmatige intelligentie zo wordt gemonteerd dat het lijkt alsof iemand iets doet of zegt wat in werkelijkheid nooit is gebeurd. In dit geval werden gezichten van BN’ers, politici en andere publieke figuren geplakt op lichamen in expliciete video’s.
In Nederland is het maken of verspreiden van deepfakes zonder toestemming strafbaar. Het kan worden gezien als smaad, laster of zoals in dit geval zelfs als het verspreiden van seksueel beeldmateriaal zonder toestemming. Daar staat een gevangenisstraf van maximaal twee jaar op.
Twintig aangiftes
Het OM begon in 2024 met een onderzoek naar MrDeepFakes na een publicatie van het AD. Toen bleek dat gezichten van zo’n tachtig BN’ers, Kamerleden en burgemeesters waren gebruikt voor expliciete video’s die nauwelijks van echt te onderscheiden waren. Onder meer Olcay Gulsen, Hélène Hendriks en Caroline van der Plas deden aangifte.
Metro schreef eerder over de ophef over de video’s. Ook overkwam het precentatrice Welmoed Sijtsma al in 2022, zij maakte er een documentaire over.
Volgens het OM zijn er wereldwijd honderden makers actief geweest, maar nu is voor het eerst een Nederlandse verdachte in beeld. Of de 73-jarige banden heeft met de Canadese oprichter, is nog onbekend.
De ‘MrDeepFakes’ uit Canada
De man die wordt gezien als het meesterbrein achter de deepfake-site is een Canadese apotheker. Uit forensisch onderzoek, dat AD liet uitvoeren door cyberbureau Sidenty en ethisch hacker Anne Jan Brouwer, blijkt dat alle digitale sporen naar hem leiden. Hoewel hij zelf zegt de site jaren geleden te hebben verkocht, verdween MrDeepFakes pas offline nadat zijn identiteit openbaar werd gemaakt door de Canadese omroep CDC en het Deense Politiken.
Na de onthullingen verloor hij zijn baan in een ziekenhuis. Er loopt in Canada een onderzoek naar het intrekken van zijn apothekerslicentie. Canadese wetgeving kent echter nog geen expliciet verbod op deepfakes, waardoor uitlevering naar Nederland juridisch lastig is. Politieke partijen BBB, VVD en GroenLinks-PvdA willen dat het OM alsnog probeert hem hier voor de rechter te krijgen.
Grootste deepfake-site ter wereld
Met 650.000 geregistreerde gebruikers, bijna 70.000 video’s en miljoenen maandelijkse bezoekers, waarvan 200.000 uit Nederland, was MrDeepFakes jarenlang de grootste deepfake-site ter wereld. Volgens Bellingcat zijn de video’s in totaal meer dan twee miljard keer bekeken.
Caroline van der Plas, zelf slachtoffer van de beelden, noemt het „vreselijke deepfakes”. Ze wil dat zowel de Nederlandse maker als de Canadese oprichter worden vervolgd. „Het beeld is van jou en mag niet misbruikt worden”, benadrukt VVD-Kamerlid Ingrid Michon.
De komende maanden moet blijken of de 73-jarige verdachte daadwerkelijk voor de rechter verschijnt en of de Canadese MrDeepFakes ooit in een Nederlandse rechtszaal zal staan.
Geen nieuwe leden voor Amsterdams dispuut Thalia vanwege veiligheid
Datalek bevolkingsonderzoek nog groter: dit is er aan de hand en zo check je of je de dupe bent
Foutje gezien? Mail ons. Wij zijn je dankbaar.
