Tieners nemen meer risico dan volwassenen , maar waarom?
Foto ter illustratie: ANP
Tieners lijken soms roekeloos, maar dat zit niet alleen in hun karakter. Hun hersenen zijn simpelweg anders verbonden.
Dat blijkt uit nieuw onderzoek van de Universiteit van Californië.
Drie hersengebieden spelen hoofdrol
Volgens de onderzoekers draait het om drie belangrijke hersendelen: de prefrontale cortex (planning en controle), de amygdala (emoties) en de nucleus accumbens (beloning en plezier). Die werken samen via zenuwbanen, maar de verbindingen veranderen sterk tijdens het opgroeien.
Bij tieners zijn de emotie- en beloningsgebieden actiever, terwijl het controlecentrum nog niet volledig is ontwikkeld. Dat maakt ze nieuwsgieriger én minder geneigd om risico’s te vermijden.
Onderzoek naar de roekeloosheid van tieners
Om het mechanisme te onderzoeken, gebruikten de wetenschappers muizen. De dieren leerden dat een geluidstoon een kleine schok voorspelde. Ze konden die vermijden door op een verhoogd platform te gaan staan. Volwassen muizen bleven daar vaker staan, terwijl tieners en jonge muizen sneller weer op ontdekkingstocht gingen.
Met dunne glasvezels konden de onderzoekers live zien hoe hersengebieden reageerden. Bij volwassen muizen was de activiteit in de prefrontale cortex sterker, vooral bij het horen van het waarschuwingsgeluid. Bij tieners speelde dat gebied juist een andere rol. Het stimuleerde eerder avontuur dan voorzichtigheid.
Meer én minder voorzichtigheid
Met een test waarbij zenuwbanen met licht aan of uit worden gezet, ontdekten de onderzoekers dat het uitschakelen van een verbinding tussen prefrontale cortex en amygdala bij tieners juist méér voorzichtigheid opleverde. Bij volwassenen gebeurde het tegenovergestelde.
Tot slot zagen de onderzoekers dat zenuwuitlopers tijdens de puberteit worden ‘gesnoeid’, als het ware. Overbodige vertakkingen verdwijnen, belangrijke verbindingen worden sterker. Daardoor verandert ook de manier waarop risico’s worden ingeschat.
Meer begrip voor tieners
De bevindingen laten zien dat tieners niet per se roekeloos zijn, maar dat hun hersenen nog in ontwikkeling zijn. Volgens de onderzoekers kan dit inzicht helpen bij het maken van leeftijdsspecifieke behandelingen voor mentale problemen, zoals angst of depressie.
En in het dagelijks leven? Een beetje meer begrip kan geen kwaad. De onderzoekers omschrijven het als volgt: „Hun ‘band’ speelt nog zonder volledig opgeleide dirigent en dat maakt nieuwsgierig, maar soms ook onvoorzichtig.”
Te veel AI in e-mails? Onderzoek wijst uit dat dit vertrouwen schaadt
Italië woest om pizza-toeslag: ‘Anderhalve euro voor wat er niét op zit’
Foutje gezien? Mail ons. Wij zijn je dankbaar.
