Een warme dag is lekker voor op het terras, maar niet als je werkt bij een oven, in een politiebus of met zware beschermkleding in de hitte en de brandende zon. Volgens onderzoeksorganisatie TNO worden zo’n 358.000 werknemers in Nederland jaarlijks meer dan 80 uur blootgesteld aan hittestress. En dat is niet zonder risico.
Vooral koks, bakkers, lassers en politieagenten zijn de pineut: ze werken in warme omgevingen, doen fysiek werk of dragen dikke kleding die de warmte vasthoudt. Het gevolg? Concentratieproblemen, duizeligheid, uitputting en in ernstige gevallen zelfs een hitteberoerte.
Wat is hittestress precies?
Volgens TNO ontstaat hittestress als het lichaam meer warmte opneemt dan het kwijt kan. Klachten variëren van vermoeidheid en slapeloosheid tot flauwvallen. Op de lange termijn kunnen hart-, long- en nierproblemen ontstaan.
Wereldwijd leidt hittestress zelfs tot 23 miljoen ongevallen en jaarlijks zo’n 19.000 doden, meldt de International Labour Organization.
Wat doet hitte met je lichaam?
Volgens het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) en het Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut (KNMI) is hitte topsport voor je lichaam. Tijdens hittegolven neemt het aantal meldingen van hoofdpijn, uitdroging, spierkrampen en duizeligheid toe. Uit hun onderzoek blijkt ook dat het sterftecijfer met 9 tot 12 procent stijgt bij langdurige hitte.
Dat zorgt voor tientallen tot honderden extra doden per hittegolfweek. Vooral onder ouderen en chronisch zieken vallen er dan doden. Toch is het sterfteaantal de afgelopen jaren gedaald, meldde Metro naar aanleiding van cijfers van het RIVM.
Ook jonge kinderen en mensen met hart- of longaandoeningen zijn extra kwetsbaar. Dat komt omdat hun lichaam minder goed reageert op temperatuurschommelingen of omdat ze medicijnen gebruiken die het zweten remmen. Dat is bijvoorbeeld het geval bij medicatie voor blaasproblemen, hyperhidrosis of COPD, die prikkels naar je zweetklieren remmen, of bètablokkers, die de hartslag vertragen en de bloedcirculatie naar de huid beperken. Dat belemmert je afkoeling.
Het is dan extra belangrijk om maatregelen te nemen als voldoende drinken, rustiger aan doen tijdens piekuren, of werken op koelere momenten van de dag. Zo voorkom je dat een warme werkdag onnodig risicovol wordt.
Onderzoek wijst ook uit dat hitte voor mentale stress zorgt, vooral onder jongeren, schreef Metro onlangs.
Mag je werk weigeren als het te heet is?
Wat mag je als werknemer verwachten tijdens hete dagen? Volgens de Arbowet is de werkgever verplicht om te zorgen voor een veilige werkplek. Dat geldt dus ook bij hitte. Specifieke temperaturen zijn niet wettelijk vastgelegd, maar de Arbeidsinspectie hanteert wel bepaalde richtlijnen. Zo wordt de temperatuur bij zittend werk vanaf 26 tot 28 graden als oncomfortabel beschouwd. Bij lichamelijk zwaarder werk ligt de grens bij 23 tot 25 graden.
Werk je buiten? Dan moeten werkgevers zorgen voor extra pauzes, schaduwplekken en voldoende water. Is er acuut gevaar voor je gezondheid, dan mag je op basis van artikel 29 van de Arbowet je werk tijdelijk neerleggen. Daarvoor moet je wel eerst je werkgever of de arbodienst inschakelen.
Volgens vakbond FNV is de wet te vaag. Zij pleiten voor heldere maximumtemperaturen en verplichte hitteplannen, vooral nu warme zomers steeds normaler worden.
Wat kun je zelf doen bij hitte?
Vraag bij hitte, als het kan, om een tropenrooster of aangepaste werktijden zodat je de heetste uren van de dag vermijdt. Bij sommige bedrijven is er een hitteplan opgesteld: hier kun je altijd naar vragen. Zorg dat je voldoende drinkt en regelmatig pauzeert, zeker als je fysiek werk doet. Voel je je duizelig, vermoeid of oververhit, trek dan meteen aan de bel en wacht niet tot het erger wordt.
Werk je in zware, warme kleding of in een warme ruimte? Dan maken goede ventilatie en luchtverplaatsing een wereld van verschil. Rustig uitzitten is soms het enige dat we verder nog kunnen doen met de wetenschap: na hitte en zonneschijn komt altijd weer regen in Nederland.
Meer loon en hogere huur: dit verandert er vanaf 1 juli in je portemonnee
Schuldenproblematiek neemt toe: hoe zorgwekkend is dat?
Foutje gezien? Mail ons. Wij zijn je dankbaar.
