In veel gezinnen is het elk weekend raak: pubers die uren blijven liggen, terwijl ouders zich afvragen of dat eindeloze uitslapen wel gezond is. Maar volgens een nieuwe Amerikaanse studie is er goed nieuws voor die slaperige tieners. Een beetje uitslapen blijkt namelijk écht goed voor hun mentale gezondheid, zolang het maar met mate gebeurt.
Onderzoekers van de University of Oregon ontdekten dat tieners die in het weekend tot maximaal twee uur langer slapen dan op schooldagen, minder angstklachten ervaren. Maar zodra dat inhaalslaapje doorschiet naar langer dan twee uur, lijken die positieve effecten juist te verdwijnen. Sterker nog, dan nemen angstgevoelens licht toe.
Uitslapen helpt thuis én op school
„Zowel minder slapen in het weekend als flink uitslapen is verbonden aan hogere angstniveaus”, zegt Sojeong Kim, hoofdauteur van het onderzoek en promovendus klinische psychologie. „Een beetje inhalen, tot twee uur extra, lijkt dus echt goed te werken.”
Dat jongeren überhaupt slaap moeten inhalen, is geen verrassing. Volgens de Amerikaanse gezondheidsdienst CDC heeft slechts 23 procent van de scholieren genoeg nachtrust op schooldagen. De aanbevolen hoeveelheid voor tieners tussen de 13 en 18 jaar ligt tussen de 8 tot 10 uur per nacht, maar door vroege schooltijden, huiswerk en schermtijd slapen veel tieners een stuk minder.
Dat slaaptekort heeft gevolgen. Chronisch slecht slapen is gelinkt aan concentratieproblemen, slechtere schoolprestaties, prikkelbaarheid en mentale klachten zoals depressie of zelfs suïcidale gedachten. Niet gek dus dat veel tieners in het weekend proberen bij te slapen.
Slaapkekort kan zelfs effect hebben op je immuunsysteem, zeggen wetenschappers.
Onderzoek met bijna 1900 tieners
Voor het onderzoek werden 1877 jongeren gevolgd met een gemiddelde leeftijd van 13,5 jaar. Met behulp van Fitbit-horloges werd hun slaapgedrag in kaart gebracht, terwijl ouders vragenlijsten invulden over het emotioneel welzijn van hun kind. Zo konden onderzoekers het effect van zogeheten inhaalslaap op angstklachten analyseren.
Weekend-slaap werd daarbij vergeleken met het gemiddelde slaapritme doordeweeks. Een beetje uitslapen bleek goed te zijn, maar wie structureel meer dan twee uur extra slaapt in het weekend, ziet juist een lichte stijging in zogenaamde internaliserende symptomen: klachten zoals angst, somberheid en vermoeidheid.
De gulden middenweg
Volgens de onderzoekers draait het allemaal om balans. „Te weinig of juist te veel variatie in je slaappatroon kan bijdragen aan de klachten die je juist probeert te verminderen”, zegt Kim. „Een stabiel slaapritme met af en toe wat inhaalslaap kan dan juist helpen.” Uitslapen tot een uur of tien? Helemaal prima. Maar dutjes die al beginnen in de ochtend? Niet zo’n goed idee.
Toch nog veel last van stress? Dit zou dan nog weleens kunnen helpen.
Denk jij aan zelfdoding? Je bent niet alleen. Neem contact op met 113 Zelfmoordpreventie via www.113.nl of bel 113 (lokaal tarief) of 0800-0113 (gratis).
Jonge werknemers vinden een goede werk-privébalans het belangrijkst, tot frustratie van werkgevers
Hoe spaar je nog, als je geld elke dag minder waard wordt?
Foutje gezien? Mail ons. Wij zijn je dankbaar.
