Hoe een bijna-doodervaring leidt tot een andere kijk op het leven
Bron foto: pexels
Een bijna-doodervaring is niet alleen angstaanjagend, maar ook levensveranderend. Natuurlijk overheerst opluchting: je bent er nog. Maar daarna komt vaak de reflectie. Wat ging er goed in je leven? Wat niet? Het dwingt je om stil te staan bij wie je bent en hoe je leeft.
Zo’n 10 tot 20 procent van de mensen die op het randje van de dood hebben gelegen, spreekt over een bijna-doodervaring. Een moment waarop alles op scherp komt te staan. Wat halen mensen er vooral uit, en veranderen ze ook?
Veranderingen in carrière
Mensen die een bijna-doodervaring (BDE) meemaken, voelen niet alleen opluchting, maar vaak ook een nieuwe vorm van motivatie. Uit onderzoek van de Canadese hoogleraar Jamie Gruman blijkt dat zo’n ervaring kan leiden tot een compleet andere kijk op het leven, ook op werkgebied: „Je merkt dat mensen na een bijna-doodervaring opeens echt geïnteresseerd zijn in collega’s: wat ze in het weekend hebben gedaan, hoe het met hun familie gaat. Dat zorgt voor een hele andere sfeer op de werkvloer.”
Gruman ontdekte dat mensen na zo’n ingrijpend moment meer waarde hechten aan samenwerken in plaats van individueel presteren. Ook kregen ze meer waardering voor levenslang leren en het ontwikkelen van zachte vaardigheden zoals empathie en compassie. „Als je kijkt naar wat mensen normaal gesproken zoeken in hun werk, dan gaat het vaak om drie dingen: geld verdienen, jezelf ontwikkelen in betekenisvol werk, en goede relaties met collega’s. Na een BDE valt dat eerste, geld en status, vrijwel helemaal weg.”
Sommige deelnemers gaven dat ook letterlijk bij Gruman aan. „Eén van hen zei: ‘Zou ik een miljoen euro willen? Natuurlijk. Maar ik zou het waarschijnlijk weggeven om anderen te helpen’.” Alle mensen in zijn onderzoek vertoonden de typische kenmerken van een BDE en scoorden hoog op een schaal die de diepte van zo’n ervaring ‘meet’.
Andere keuzes maken dan voorheen
Opvallend is dat veel van deze mensen bewust andere keuzes gingen maken. Sommigen stopten met hun werk omdat het hen geen voldoening meer gaf, anderen kozen juist voor praktisch werk, vrijwilligerswerk of een betere balans tussen werk en privé. „Een aantal mensen koos bewust voor ander werk, om beter aan te sluiten bij de nieuwe waarden die ze door hun bijna-doodervaring hadden ontdekt”, aldus Gruman.
„Ze beseffen dat alles met elkaar verbonden is; dat we niet alleen samen in dit leven zitten, maar in essentie ook allemaal hetzelfde zijn. Anderen uitbuiten wordt daardoor bijvoorbeeld ondenkbaar. Het voelt niet alleen verkeerd, het wordt bijna onmogelijk”, zegt Gruman.
Andere kijk op het leven
Bijna-doodervaringen zijn van alle tijden en kunnen diep ingrijpend zijn. Hoewel elke ervaring uniek is, vertonen ze vaak opvallende overeenkomsten. „Mensen beschrijven een BDE vaak als iets positiefs”, zegt de Vlaamse neuroloog Steven Laureys. „Een gevoel van rust en euforie is bij ons in het westen het meest genoemde element. Negen op de tien mensen ervaren dat. Heel paradoxaal natuurlijk, omdat een BDE meestal ontstaat in een levensbedreigende situatie.”
Veel mensen die een BDE meemaken, zijn er heilig van overtuigd dat ze ‘de andere kant’ hebben gezien, zegt Gruman. „Daardoor verdwijnt hun angst voor de dood. Sterker nog, sommigen kijken er zelfs naar uit en beschouwen het als een terugkeer naar ‘huis’. Ze weten diep van binnen: er is iets na dit leven.” Gruman benadrukt de positieve gevolgen: „Wat wél belangrijk wordt? Betekenisvolle relaties, persoonlijke groei, en vooral: liefde.”
Uit een andere wetenschappelijke studie blijkt dat mensen die een bijna-doodervaring hebben gehad, vaker leren dat liefde, verbondenheid en medeleven veel belangrijker zijn dan materieel succes. Ze krijgen een diepere waardering voor de betekenis van het leven.
Tijdens de bijna-doodervaring
Wat mensen precies meemaken tijdens een bijna-doodervaring (BDE) is lastig om feitelijk te beschrijven, maar Gruman noemt vaak voorkomende elementen zoals een gevoel van tijdloosheid, een diepe verbondenheid met het universum, ontmoetingen met overleden dierbaren of religieuze figuren, en een levensevaluatie waarbij ze voelen wat hun daden voor anderen hebben betekend, ook in negatieve zin. Het gevoel wat ze bijna allemaal gemeen hebben is dat de ervaring ‘echter dan echt’ was.
Een gezonde balans tussen werk en privé: deze tips kunnen het verschil maken
Trauma doet pijn en vooral op oudere leeftijd, blijkt uit onderzoek: ‘Gaat onder je huid zitten’
Foutje gezien? Mail ons. Wij zijn je dankbaar.
